Jef Geys maakt school!
↓
In het najaar 2023 slaan verschillende organisaties en mensen de handen in elkaar om samen te werken rond Jef Geys. En dan vooral de link tussen Jef Geys, onderwijs en Balen.
Balen leert kunstenaar Jef Geys opnieuw kennen met o.a. boek en expo
Balenaar Jef Geys (1934-2018) wordt wereldwijd (jawel!) beschouwd als één van de invloedrijkste naoorlogse Belgische kunstenaars, samen met bijvoorbeeld Marcel Broodthaers en Panamarenko. De naam ‘Jef Geys’ is een gevestigde waarde in de internationale kunstwereld, maar is in eigen dorp jammer genoeg weinig bekend. Genoeg redenen om dit najaar Jef Geys te herintroduceren aan de Balenaar, met o.a. een boek (vanaf nu te koop), expo en heel wat andere activiteiten.
Jef Geys, eigenzinnig en anti-elitair
Onbekend is vaak onbemind, en in het geval van Jef Geys zou dat zonde zijn, want als gemeente mogen we best trots op hem zijn. Jef Geys gaf bijna dertig jaar les plastische opvoeding in de Rijksmiddenschool van Balen (nu curieuzeneuzen en De Klimboom). Hij deed dat eigenzinnig en bracht reële kunst in de klas en de school.
Die eigenzinnigheid is ook een rode draad doorheen zijn kunstenaarschap: hij liet zich nooit vastpinnen op een stijl of trend. Hij tekende, schilderde, maakte collages en foto’s, maar was ook bekend voor zijn installaties en beeldhouwwerken. Hij gaf geen interviews en er bestaan amper foto’s van hem. Populariteit interesseerde hem niet. Zo werd hij een beetje aanzien als een luis in de pels van de kunstenaarswereld, die hij veel te elitair vond.
Kunstmuseum laten opblazen?
Alles en iedereen in vraag stellen, typeerde hem. Hij ging daarin heel ver: in het begin van de jaren 70 diende hij bv. een officiële aanvraag in om het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen te mogen opblazen. Hij stelde ook eens voor om van het Openluchtmuseum Middelheim een groentetuin te maken.
Omdat hij zo consequent zijn kunst en zijn leven samen heeft laten vallen, wordt hij internationaal gewaardeerd. Zo stelde hij o.a. tentoon in het S.M.A.K., Middelheim, Mukha en het Paleis voor Schone Kunsten. In het buitenland exposeerde hij in München, New York en de gerenommeerde overzichtstentoonstelling Documenta in Kassel.
Balen als zijn ‘terroir’
Terwijl in de jaren 70 iedere kunstenaar naar kunstcentra in Antwerpen, Düsseldorf of New York trok, bleef Jef in Balen. Balen werd zijn artistieke biotoop — zijn ‘terroir’ noemde hij het — van waaruit hij de internationale kunstwereld bestormde. Hij zette graag alledaagse en banale dingen tegenover de grote wereld.
Jef Geys zaaide graag verwarring zodat de kijker gaat gissen en zoeken naar betekenissen. En dat was zeker ook het geval toen in 2007 het kunstwerk ‘De Schildwacht’ werd ingehuldigd in de fontein na de heraanleg van de Markt in het Centrum.
PROGRAMMA
BOEK | ‘De school van Jef Geys’
Bart Janssen (dichter en kunsthistoricus), Koen Peeters (schrijver en antropoloog) en Jef Van Eynde (fotograaf) gingen in 2022 op zoek naar sporen en getuigen van het werk van Jef Geys: wat blijft er over in het dorp van deze begeesterende leerkracht-kunstenaar? Meer dan 40 collega-leraars, leerlingen en vrienden uit Balen en omstreken vertelden hun herinneringen en toonden unieke souvenirs. Het resultaat werd verzameld in het boek ‘De school van Jef Geys’ (zie coverfoto hieronder), dat vanaf nu voor 29 euro te koop is in VC De Kruierie. Je kan het ook gratis lenen in de Bib van Balen.
OPROEP | wie staat er op de schoolfoto?
Gedurende zijn tijd als leraar bij de Rijksmiddenschool heeft Jef Geys een keer heel de school opgetrommeld en een schoolfoto avant la lettre genomen. Deze schoolfoto (zie foto onderaan) is ook deel van de tentoonstelling. Samen met Erfgoed Balen starten we een zoektocht om iedereen op de foto te identificeren. Kom dus zeker eens langs om te kijken of je iemand (her)kent of neem een kijkje op www.erfgoedbalen.be/jef-geys.
EXPO | Jef Geys maakt school
Van 01.10.23 t.e.m. 18.02.24 in Z33 in Hasselt
De tentoonstelling Jef Geys maakt school focust op het werk dat de Belgische kunstenaar Jef Geys (1934-2018) maakte in de periode 1963 tot 1989, toen hij leraar was aan de Rijksmiddelbare school in Balen.
Jef Geys wist als leraar op zijn heel eigen manier de lessen esthetica op een ‘positieve’ manier in te vullen met inzichten van en over de kleine en grote wereld. Hij stelde zijn leerlingen op een open manier vragen over de vanzelfsprekendheden van gangbare opinies en wisselende wereldbeelden, ook over reclametechnieken waarin hij zelf een opleiding had gehad.
Zijn meest bijzondere kunstwerken ontstonden vanuit de directe praktijk in de school én via zijn onderhuids-organisch talent als weergaloze, kennis-overdrachtelijke educatieve kracht met als doel allerlei onuitstaanbare mythes en camouflages van de beleefde werkelijkheid te onttoveren. De wereldlandkaart, de vrouwenvragen, ABC école de Paris, kleurboek voor volwassenen, gevoelsspeeldoos… zijn en blijven cruciale werken in zijn oeuvre die tot op vandaag niets aan actualiteit hoeven in te boeten.
PUBLIEKSAVOND | ‘Gesprekken over een Meester uit Balen’
11.10.23 om 19.30 uur in VC De Kruierie
Kom op woensdag 11 oktober luisteren naar boeiende getuigenissen en gesprekken met personen die Jef Geys van dichtbij hebben meegemaakt. Wat was zijn rol als leraar in de Rijksmiddenschool van Balen? Hoe bewoog hij zich in het dorp?
Na afloop wordt de tentoonstelling (zie verder) officieel geopend en krijgen bezoekers van de publieksavond als eerste de kans om een kijkje te nemen.
(foto: via Z33)
EXPO | ‘De school van Jef Geys’
12.10.23 t.e.m. 30.11.23 in VC De Kruierie
Tijdens het onderzoek voor het boek bezochten de auteurs verschillende huiskamers die op de één of andere manier verbonden waren met Jef Geys. In sommige van deze huiskamers vonden ze zelfs (kunst)werken van Geys. Een deel van deze werken wordt tentoongesteld in VC De Kruierie, samen met foto’s die Jef Van Eynde tijdens het onderzoek nam én allerlei andere publicaties.
De tentoonstelling is gratis te bezoeken tijdens de openingsuren van VC De Kruierie.
(foto: www.airdeparis.com)
EDUCATIE | Kunst in Zicht
Week 06.11.23
Wat heeft een bus uit de jaren 80 met Jef Geys te maken? Je zal de bus zien rondrijden door Balen in de week van 6 november met aan boord Jakob Van den Broucke en Kasper Demeulemeester, twee kunstenaars die samen met de kinderen van het 4e leerjaar van De Klimboom in de (leef)wereld van Jef Geys duiken. Ze passeren langs allerlei plekken die op één of andere manier met Jef Geys in verband staan. Als de bus niet op expeditie is, vind je ze aan De Klimboom, geparkeerd aan het gebouw waar Jef Geys 30 jaar lang de kunsten op onnavolgbare wijze deed leven.
Volgend schooljaar zal dit educatief kunstproject ook de andere Balense scholen aandoen.
GRATIS BEZOEK | aan tentoonstelling Z33 (Hasselt) voor Balenaren
25.11.23 en 26.11.23
Kunstenhuis Z33 in Hasselt organiseert naar aanleiding van het boek een grote tentoonstelling rond Jef Geys: ‘Jef Geys maakt school’. De tentoonstelling loopt van 1 oktober 2023 tot 4 februari 2024 en toont verschillende van zijn bekendste werken.
Tickets kosten normaal 12 euro, maar op zaterdag 25 en zondag 26 november mogen alle Balenaren gratis binnen! Hoe? Aan de inkom je postcode doorgeven en klaar is kees. Meer info op www.z33.be.
GESPREK | De kunstenaar Jef Geys: een dubbelgesprek met Karl en Walter Van den Broeck
16.12.23 om 14 uur in VC De Kruierie
In samenwerking met Davidsfonds Balen-Olmen
Jef Geys is een gevestigde waarde in de internationale kunstwereld, dat heeft veel te maken met zijn eigenzinnigheid en veelzijdigheid als kunstenaar. Hij liet zich niet vastpinnen op één genre, maar beoefende verschillende disciplines: tekenen, schilderen, beeldhouwwerk, collages, installaties, noem maar op. Karl (journalist) en Walter Van den Broeck (schrijver) zijn kenners van het eerste uur en nemen in een dubbelgesprek het oeuvre van Geys onder de loep.